Het verhaal van de lotushouding

Padmasana |

De lotushouding

 

De lotushouding is de karakteristieke houding voor zitmeditatie.
Door je voeten op je dijen te kruisen worden je dijbenen tegen de vloer
geklemd. Zo zit je gegrond en je rug blijft moeiteloos recht. De lotus is een krachtig symbool voor de yogi en wordt vaak in verband
gebracht met de creatieve krachten in ons. Een ander krachtig symbool
van creativiteit is de klank om.

***

Kosmische soep

Voor de aanvang der tijden lag Vishnu behaaglijk te rusten op zijn
legerstede – de duizendkoppige slang Ananta. Ananta lag opgerold
onder Vishnu en was voor hem een geschikte plek om te luieren,
terwijl zijn talrijke koppen de rustende godheid onderdak en schaduw
boden. Vishnu en Ananta dreven samen op de kosmische zee van
mogelijkheden waarin alle universums na de kosmische vernietiging
binnengaan. Toen het moment daar was dat de scheppingscyclus weer
van start moest gaan, begon uit Vishnu’s navel een grote lotusbloem
te groeien. De plant groeide precies voor zijn neus op. Toen opende de prachtige
lotusbloem zich en zij onthulde de vier gezichten van Brahma, de
god van de schepping, die in de bloem was genesteld. Elk gezicht keek
in een andere windrichting – naar het noorden, het zuiden, het oosten
en het westen. Met elk van zijn vier monden uitte Brahma een van de
vier onderdelen van de heilige klank om: ‘a,’ ‘oe,’ ‘mmm’ en stilte. Door
deze klank begon de kosmische oceaan te wervelen en te stollen tot het
universum zoals we dat nu kennen ontstond.
om is het toppunt van mogelijkheden; vanuit deze klank komen alle
mogelijkheden naar boven. Volgens een theorie vertegenwoordigen
de vier delen van om de cyclus waar alles doorheen moet gaan. Het
eerste gedeelte, ‘a’ (als in ‘dam’), vertegenwoordigt schepping of
geboorte. Het tweede gedeelte, ‘oe’, staat symbool voor onderhouden
of leven. Het derde deel, ‘mmm’, vertegenwoordigt verwoesting of
dood. De kosmische drie-eenheid – bestaande uit Brahma, Vishnu en Shiva –
heeft de leiding over deze drie delen.

Het vierde deel, dat als het belangrijkste wordt beschouwd, is de
klank van stilte. Nadat om is geuit, luisteren we. De stilte staat symbool
voor het volledige oplossen van de vorige drie delen. In yogatermen
zou je dit oplossen kunnen beschrijven als eenheid, als verlichting of
eenvoudigweg als yoga. Het is gebruikelijk om yogalessen te beginnen
en te eindigen met de klank om.

Het is geen toeval dat deze creatieve klank zetelt in de onbevlekte
bloem van de lotus, het symbool voor zuiverheid en volmaaktheid. De
lotus groeide uit Vishnu’s navel. De navel is ook de plek vanwaaruit we
in de buik van de moeder werden gevoed terwijl we uitgroeiden tot
een baby en tot degene die we nu zijn.

Het symbool van de lotus

Overal in India groeit de bekende lotusbloem in kanalen en moerassen
– zelfs in de meest vervuilde. Ondanks zijn vorstelijke bloei is de lotus
van nederige afkomst. Zijn zaad plant zich in de modder op de bodem
van een troebele poel. Hoewel hij ver onder het wateroppervlak ligt,
Of we zijn niet in vorm en hebben een bewogen dag, zoals Vishnuop de stormachtige zee.
Maar als we dan een wijs woord horen datde taaie schaal van het kleine lotuszaad openbreekt, begint onze reis.

Vanuit het slijk trekken we door het vervormende water van ons
beperkte inzicht en groeien we naar het licht van wijsheid dat altijd op
ons schijnt. Dat dit licht er altijd is zouden we kunnen weten als we
de tijd zouden nemen om het op te merken. De belofte van yoga is dat
we door voldoende voeding en vastberadenheid uiteindelijk boven het
water uit komen en ons volledige potentieel zullen verwezenlijken.
Grote woorden? Zeker. Maar er bloeien aldoor en overal ter wereld
lotussen, zonder daar een probleem van te maken. Ze weten dat het
hun doel is om te bloeien en dat het de moeite waard is om voortdurend
door de vervorming heen te reiken om de ultieme bron van licht
te vinden. De worsteling maakt gewoon deel uit van het proces, en het
resultaat is zuivere schoonheid.

Als de ultieme zithouding neemt padmasana ons mee naar de
hogere yogabeoefening van concentratie, meditatie en uiteindelijk
verlichting (samadhi). Door in deze houding te zitten zijn we stevig met
de aarde en met onze wortels verbonden. Terwijl onze beoefening
groeit en ons bewustzijn begint op te stijgen, maken we ons lang in
het zitten, net zoals de lotus die door het water heen reikt om in de zon
te bloeien. Net als bij de lotus hoeft onze nederige oorsprong ons er
niet van weerhouden in zuiverheid te bloeien.
zet de lotuswortel zich vast en de uitloper begint naar de zon te zoeken.
De zon is het symbool van kennis of ultieme waarheid.
Lichtstralen breken wanneer zij door water gaan. Daarom ziet een
rietje in een glas water er krom uit. Deze breking maakt het lastiger
om de zon van onder het wateroppervlak duidelijk te zien, maar de
lotus weet dat hij door het water naar boven moet om de helderste
stralen op te vangen. Eenmaal boven water zorgt de bloeiende lotus
ervoor dat geen enkel bloemblad het troebele water raakt. Hij opent
zijn roze bloemblaadjes en keert zijn gezicht met een eenvoudig gebaar
naar de zon, blij om zijn ontdekking. Als je de bloem ziet, zou je niet
vermoeden dat die op zo’n troebele plek is ontstaan.

De reis van deze heilige bloem weerspiegelt de reis van de yogi.
We zijn in de aarde geworteld, geheel in beslag genomen door de
eindeloze cyclus van geboorte, dood, ziekte, drama, feestjes, rekeningen,
huur van een appartement en familierelaties. De yogi kent
deze uiterlijke woelingen als het spel van avidya, de grote vergissing
om ons met iets anders dan onze goddelijke natuur te vereenzelvigen.
Volgens Patanjali’s Yoga Sutra is avidya (onwetendheid) een van de
grootste obstakels op het pad naar zelfverwezenlijking. We definiëren
ons door onze naam, onze carrière, familiegeschiedenis, ziekten,
verwondingen, leeftijd, ras, religie en alle dingen die ons van elkaar
scheiden. We zeggen: ‘Ik ben een vrouw, jij bent een man,’ of: ‘Ik ben
Amerikaan en jij Irakees.’ Als we niet oppassen, houden die definities
en etiketten ons dieper in het slijk van dualiteit vast en zien we anderen
en onszelf niet als deel van een geheel. Dit soort denken is exclusief,
terwijl yoga er juist naar streeft alle wezens samen te brengen
of op te nemen, hoe ze zich ook definiëren.

Soms hebben we het gevoel dat we vastzitten in dit slijk van
etiketten en afgescheidenheid, net zoals de lotus vastzit in de modder.

Of we zijn niet in vorm en hebben een bewogen dag, zoals Vishnu op de stormachtige zee.
Maar als we dan een wijs woord horen dat
de taaie schaal van het kleine lotuszaad openbreekt, begint onze reis.
Vanuit het slijk trekken we door het vervormende water van ons
beperkte inzicht en groeien we naar het licht van wijsheid dat altijd op
ons schijnt. Dat dit licht er altijd is zouden we kunnen weten als we
de tijd zouden nemen om het op te merken. De belofte van yoga is dat
we door voldoende voeding en vastberadenheid uiteindelijk boven het
water uit komen en ons volledige potentieel zullen verwezenlijken.
Grote woorden? Zeker. Maar er bloeien aldoor en overal ter wereld
lotussen, zonder daar een probleem van te maken. Ze weten dat het
hun doel is om te bloeien en dat het de moeite waard is om voortdurend
door de vervorming heen te reiken om de ultieme bron van licht
te vinden. De worsteling maakt gewoon deel uit van het proces, en het
resultaat is zuivere schoonheid.

Als de ultieme zithouding neemt padmasana ons mee naar de
hogere yogabeoefening van concentratie, meditatie en uiteindelijk
verlichting (samadhi). Door in deze houding te zitten zijn we stevig met
de aarde en met onze wortels verbonden. Terwijl onze beoefening
groeit en ons bewustzijn begint op te stijgen, maken we ons lang in
het zitten, net zoals de lotus die door het water heen reikt om in de zon
te bloeien. Net als bij de lotus hoeft onze nederige oorsprong ons er
niet van weerhouden in zuiverheid te bloeien.

Lees meer verhalen achter de yogahoudingen in Mythen van de asana’s

Illustratie: Ikram El Messaoudi @Angeliquehoornmanagement

• See more at: http://www.altamira.nl/gezondheid/yoga/recente-artikelen/het-verhaal-van-de-lotushouding/#sthash.wqSA37nG.dpuf

Zelf heb ik weinig met Yoga, voor mezelf vind Tai Chi of Qigong een betere beweging waarbij bewegingen en ademhaling ook belangrijk is.

Advertentie